Το αφιέρωμα στις μαθηματικές και φυσικές επιστήμες έχει σκοπό να αναδείξει το περιεχόμενο σπουδών στα αντίστοιχα πανεπιστημιακά τμήματα της χώρας και να ενημερώσει ακριβώς για τους άλλους δρόμους που ανοίγονται στους πτυχιούχους.
Τα τμήματα Μαθηματικών και Φυσικών στα ΑΕΙ είναι συνολικά 13, από αυτά τα 8 είναι Μαθηματικών και τα 5 Φυσικής. Αποτελούν κατά γενική ομολογία την «ψυχή» του 2ου Επιστημονικού Πεδίου.
ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
(Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο)
Λειτουργεί από το ακαδημαϊκό έτος 1999-2000 και είναι πενταετούς φοίτησης. Σκοπός του είναι να παρέχει στους διπλωματούχους του τα κατάλληλα εφόδια για την εισαγωγή και αξιοποίηση νέων τεχνολογιών, για την επιστημονική προσέγγιση προβλημάτων προηγμένων βιομηχανιών και επιχειρήσεων του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, καθώς και για την οργάνωση της παραγωγής και τη λήψη αποφάσεων παράλληλα με την ανάλυση των δεδομένων της αγοράς.
Από το 5ο εξάμηνο και μετά οι σπουδές αποτελούνται από δύο κατευθύνσεις: (α) Μαθηματικού εφαρμογών, (β) Φυσικού εφαρμογών.
Το πρόγραμμα σπουδών των φοιτητών οργανώνεται με βάση τους εξής 4 τομείς:
Παλαιότερες βάσεις των τμημάτων αυτών είναι:
- Τομέας Φυσικής
- Τομέας Μαθηματικών
- Τομέας Μηχανικής
- Τομέας Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών και Δικαίου
Προοπτικές και αγορά εργασίας: Οι απόφοιτοι του τμήματος διαθέτουν το απαραίτητο επιστημονικό υπόβαθρο για τη στελέχωση τμημάτων έρευνας και ανάπτυξης εταιρειών και βιομηχανιών, ερευνητικών κέντρων και ΑΕΙ σε θέματα μαθηματικών, φυσικής, μηχανικής, επιστήμης υλικών, νέων τεχνολογιών κ.λπ. Οι απόφοιτοι του τμήματος μπορούν να απασχοληθούν ως στελέχη σε:
- Ασφαλιστικές εταιρείες και τραπεζικά ιδρύματα
- Χρηματοοικονομικά γραφεία
- Εταιρείες περιβαλλοντικής διαχείρισης
- Εταιρείες υψηλής τεχνολογίας
- Εταιρείες διακίνησης προϊόντων
- Ερευνητικά κέντρα (ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών κ.λπ.)
- Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, ως καθηγητές, ειδικά στην τεχνική επαγγελματική.
ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ
(Ηράκλειο)
Το τμήμα Εφαρμοσμένων Μαθηματικών αποτελεί τμήμα της Σχολής Θετικών και Τεχνολογικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης και λειτουργεί από το Ακαδημαϊκό έτος 1999-2000. Το τμήμα φιλοδοξεί να συμβάλει στην κάλυψη της ανάγκης για επιστήμονες που θα συνδυάζουν καλή μαθηματική παιδεία, μεγάλη ικανότητα στη χρήση υπολογιστικών συστημάτων και στην ανάπτυξη λογισμικού και εξειδίκευση στην επίλυση εφαρμοσμένων προβλημάτων που ανακύπτουν στις τεχνολογικές, φυσικές, οικονομικές επιστήμες και στην ιατρική.
Οι απόφοιτοι του τμήματος Εφαρμοσμένων Μαθηματικών θα αποκτούν ενιαίο πτυχίο του τμήματος, με δυνατότητα επιλογής ειδικεύσεων σε δύο κύριες κατευθύνσεις:
- Μαθηματικά τεχνολογικών και φυσικών επιστημών με τις εξής ειδικεύσεις:
α) Μαθηματικές μέθοδοι και ανάπτυξη λογισμικού
β) Μαθηματική προσομοίωση και τεχνικές υπολογισμών
- Επιχειρησιακά μαθηματικά (ειδίκευση: Χρηματοοικονομία)
Η συνεχής δημιουργία τμημάτων και προγραμμάτων εφαρμοσμένων μαθηματικών τα τελευταία χρόνια αντικατοπτρίζει την ολοένα εντονότερη ανάπτυξη της επιστήμης αυτής και τον κεντρικό της ρόλο στην τεχνολογική και οικονομική πρόοδο, αλλά και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής.
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ
(Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Πάτρας, Ιωαννίνων, Κρήτης, Σάμου)
Ο χρόνος φοίτησης για την απόκτηση του πτυχίου σε όλα τα τμήματα Μαθηματικών είναι 4 έτη. Οι δύο κύριες κατευθύνσεις των μαθηματικών είναι τα καθαρά ή θεωρητικά μαθηματικά και τα εφαρμοσμένα μαθηματικά.
Προοπτικές και αγορά εργασίας: Οι μαθηματικές σπουδές είναι μια εξίσωση που δεν έχει μόνο μία λύση στην αγορά εργασίας με τον διορισμό στη μέση εκπαίδευση. Τα μαθηματικά μπορεί να αποτελέσουν τη βάση για επιστήμες, όπως η πληροφορική και τα οικονομικά, αφήνοντας υποσχέσεις για πολύ καλή επαγγελματική αποκατάσταση.
Κάθε χρόνο πάνω από 1.200 νέοι πτυχιούχοι Μαθηματικών τμημάτων εισάγονται στην αγορά εργασίας.
Το 2004 ο αριθμός των εγγεγραμμένων φοιτητών στα τμήματα Μαθηματικών ήταν περίπου 14.000. Ένα μεγάλο τμήμα κατευθύνεται στην εκπαίδευση, στα φροντιστήρια και τα ιδιαίτερα μαθήματα, ωστόσο είναι γνωστό ότι τα τελευταία δέκα χρόνια η διέξοδος αυτή έχει στενέψει αρκετά. Έτσι το 30% των νέων αποφοίτων μένουν άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι για περισσότερο από δύο χρόνια, ενώ ένα τμήμα της τάξης του 15% συνεχίζει μεταπτυχιακές σπουδές εξειδίκευσης για να παρακάμψει την ανεργία. Το 2007 5.485 υπέβαλαν αίτηση συμμετοχής στον διαγωνισμό για 570 θέσεις. Η αναλογία ήταν 1:10.
Το 2008, ή μάλλον το 2009, αφού ο διαγωνισμός του ΑΣΕΠ μετατέθηκε για τα τέλη Ιανουαρίου – αρχές Φεβρουαρίου, η αναλογία ήταν χειρότερη, λόγω των εξαιρετικά περιορισμένων διορισμών στην εκπαίδευση για την επόμενη διετία, παρά τις μεγάλες ελλείψεις σε εκπαιδευτικό προσωπικό. Συγκεκριμένα η αναλογία θέσεων – υποψηφίων είναι 1:19, αφού έχουν δηλώσει συμμετοχή 5.062 μαθηματικοί για 270 θέσεις!
Ο μαθηματικός ως καθηγητής εργάζεται σε σχολεία ή φροντιστήρια (δημόσια ή ιδιωτικά) και διδάσκει μαθηματικά ή και άλλα μαθήματα, όπως αστρονομία κ.λπ. Και βέβαια θα πρέπει να διαθέτει υπομονή, κατανόηση, ευσυνειδησία, διδακτικές ικανότητες.
Ως υπάλληλος σε εταιρεία ή οργανισμό.
Ένας μαθηματικός, πέραν της συνηθισμένης απασχόλησης στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, μπορεί σήμερα να προσφέρει τις υπηρεσίες του ως στατιστικός, ως επιχειρησιακός ερευνητής σε κέντρα υπολογιστών, στον ΟΤΕ, στη ΔΕΗ, στις τράπεζες, στις νομαρχίες, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση κ.λπ. Επίσης, αν κάποιος το επιθυμεί, μπορεί να συνεχίσει μεταπτυχιακές σπουδές για την απόκτηση περισσότερων γνώσεων και να ακολουθήσει ακαδημαϊκή καριέρα ή να σταδιοδρομήσει στη βιομηχανία. Γενικά οι απόφοιτοι του τμήματος μπορούν να απασχοληθούν:
Ως αναλογιστές.
- Σε ασφαλιστικές εταιρείες και τράπεζες (ως ειδικευμένο προσωπικό στα τμήματα μηχανογράφησης κ.ά.).
- Σε δημόσιους οργανισμούς και υπουργεία (Οικονομικών κ.λπ.), στα τμήματα πληροφορικής και μηχανοργάνωσης, ως διοικητικοί υπάλληλοι.
- Στην Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία ως μετεωρολόγοι.
- Σε εταιρείες ερευνών και δημοσκοπήσεων.
- Σε ερευνητικά κέντρα.
- Ως καθηγητές στην εκπαίδευση (δημόσια και ιδιωτική) και την κατάρτιση.
- Σε επιχειρήσεις και οργανισμούς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.
- Ως ακαδημαϊκοί στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση (διδακτορικό).
ΦΥΣΙΚΗΣ
(Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Πάτρας, Ιωαννίνων, Κρήτης)
Σκοπός των τμημάτων είναι να μεταδώσουν στους φοιτητές τους τις απαραίτητες γνώσεις για να ασχοληθούν με τη μελέτη και την έρευνα των φυσικών φαινομένων και των νόμων που τα διέπουν.
Ο φυσικός παρατηρεί, αναλύει και ερευνά τα διάφορα φαινόμενα της ύλης, τις μορφές της ενέργειας και τις σχέσεις μεταξύ ύλης και ενέργειας.
Οι θεωρίες της φυσικής αποτελούν τη βάση για εφαρμοσμένους κλάδους, όπως είναι η ηλεκτρολογία και η μηχανολογία. Οι γνώσεις του καλύπτουν επίσης συγγενείς κλάδους της φυσικής, όπως η σεισμολογία, η γεωφυσική, η μετεωρολογία κ.λπ.
Προοπτικές και αγορά εργασίας: Κάθε χρόνο αποφοιτούν πάνω από 700 νέοι πτυχιούχοι.
Η μέση εκπαίδευση συνεχίζει να απορροφά ένα μεγάλο μέρος των πτυχιούχων.
Το 20-25% των νέων πτυχιούχων μένουν άνεργοι ή υποαπασχολούμενοι για περισσότερο από δύο χρόνια, ενώ ένα ποσοστό περίπου 15% συνεχίζει μεταπτυχιακές σπουδές πιθανόν για να αποφύγει τον εφιάλτη της ανεργίας. Το 2004 ο αριθμός των εγγεγραμμένων φοιτητών στα τμήματα Φυσικής ήταν περίπου 10.000. Το 2007 4.020 φυσικοί υπέβαλαν αίτηση συμμετοχής στον διαγωνισμό του ΑΣΕΠ για να διεκδικήσουν 285 θέσεις.
Η αναλογία ήταν δυσμενέστερη από των μαθηματικών, δηλαδή 1:14. Ακόμα χειρότερη είναι η φετινή αναλογία 1:21 ή 156 θέσεις για 3.284 υποψηφίους.
Γενικά οι απόφοιτοι των τμημάτων Φυσικής μπορούν να απασχοληθούν:
- Σε βιομηχανίες και εμπορικές επιχειρήσεις παραγωγής και εμπορίας προϊόντων υψηλής τεχνολογίας.
- Σε δημόσιους οργανισμούς.
- Στην Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, ως μετεωρολόγοι, ύστερα από μεταπτυχιακές σπουδές.
- Σε ερευνητικά κέντρα (Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος» κ.λπ.).
- Σε επιχειρήσεις που απασχολούνται με την ηλεκτρονική.
- Σε επιχειρήσεις και οργανισμούς ιατρικής τεχνολογίας.
- Στις τηλεπικοινωνίες, σε εταιρείες κινητής τηλεφωνίας κ.λπ.
- Σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στις νέες τεχνολογίες.
- Ως καθηγητές στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, δημόσια και ιδιωτική.
Στην πραγματικότητα, όμως, η αγορά εργασίας δείχνει προτίμηση σε «εξειδικευμένους» φυσικούς, με σπουδές στην ιατρική φυσική, την πληροφορική, το περιβάλλον κ.λπ. Σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις, η αγορά εργασίας ζητά ξένη γλώσσα, καλή γνώση υπολογιστών και σε αρκετές περιπτώσεις κατάλληλο δίπλωμα εξειδίκευσης.
